Podaci se odnose na dolaske i noćenja turista u Crnoj Gori tokom 2024. godine, podeljene prema vrstama smeštajnih objekata. Ukupno je zabeleženo 2.606.854 dolazaka turista (93,85% stranih i 6,15% domaćih) i 15.594.299 noćenja (96,11% stranih i 3,89% domaćih). Ovo ukazuje na dominantnu ulogu stranih turista u turizmu Crne Gore, što je uobičajeno za destinacije usmerene na međunarodni turizam, poput primorskih područja.
Prosečan boravak turista iznosi oko 5,98 dana (noćenja podeljena sa dolascima). Strani turisti borave duže (prosek 6,13 dana) u poređenju sa domaćim (3,79 dana), što sugeriše da strani posetioci dolaze na duže odmore, dok domaći često koriste kraća vikend putovanja ili poslovne boravke.
Podaci su podeljeni na dve glavne kategorije: objekti kolektivnog smeštaja (hoteli, kampovi, itd.) i individualni turistički smeštaj (privatni smeštaji poput apartmana). U nastavku slede ključne metrike i poređenja.
Poređenje glavnih kategorija
| Kategorija | Dolasci (ukupno) | Udeo u ukupnim dolascima | Noćenja (ukupno) | Udeo u ukupnim noćenjima | Prosečan boravak (dana) |
|---|---|---|---|---|---|
| Objekti kolektivnog smeštaja | 1.449.995 | 55,62% | 5.200.894 | 33,36% | 3,59 |
| Individualni turistički smeštaj | 1.156.859 | 44,38% | 10.393.405 | 66,64% | 8,99 |
| Ukupno | 2.606.854 | 100% | 15.594.299 | 100% | 5,98 |
– Kolektivni smeštaj privlači više dolazaka (preko polovine ukupnih), ali generiše manje noćenja. To ukazuje na kraće boravke, verovatno zbog poslovnih putovanja ili grupnih aranžmana.
– Individualni smeštaj ima manje dolazaka, ali znatno više noćenja (skoro dvostruko veći udeo). Prosečan boravak od gotovo 9 dana sugeriše da se koristi za duže odmore, verovatno porodične ili samostalne aranžmane u privatnim apartmanima ili kućama.
Ova raspodela odražava strukturu turizma u Crnoj Gori: kolektivni objekti (poput hotela) su formalniji i privlače masovni turizam, dok individualni smeštaj podržava „Airbnb-stil“ turizam, koji je fleksibilniji i često jeftiniji za duže boravke.
Detaljna analiza po vrstama kolektivnog smeštaja
Unutar kolektivnog smeštaja, hoteli i srodni objekti dominiraju. Sledeća tabela prikazuje ključne podatke, uključujući udeo u kategoriji i prosečan boravak:
| Vrsta objekta | Dolasci (ukupno) | Udeo u kolektivnom (%) | Noćenja (ukupno) | Udeo u kolektivnom (%) | Prosečan boravak (dana) |
|---|---|---|---|---|---|
| Hotel | 1.030.040 | 71,04% | 3.758.126 | 72,26% | 3,65 |
| Garni hotel | 64.152 | 4,42% | 159.974 | 3,08% | 2,49 |
| Mali hotel | 175.235 | 12,09% | 436.734 | 8,40% | 2,49 |
| Boutique hotel | 55.284 | 3,81% | 141.064 | 2,71% | 2,55 |
| Apart hotel | 10.311 | 0,71% | 42.202 | 0,81% | 4,09 |
| Turističko naselje | 62.540 | 4,31% | 302.746 | 5,82% | 4,84 |
| Motel | 621 | 0,04% | 813 | 0,02% | 1,31 |
| Gostionica i pansion | 1.505 | 0,10% | 9.506 | 0,18% | 6,32 |
| Kamp | 10.810 | 0,75% | 45.500 | 0,87% | 4,21 |
| Hostel | 9.930 | 0,68% | 39.455 | 0,76% | 3,97 |
| Etno selo | 1.374 | 0,09% | 2.457 | 0,05% | 1,79 |
| Odmaralište i lečilište | 28.193 | 1,94% | 262.317 | 5,04% | 9,30 |
Ključni podaci:
– Hoteli dominiraju kolektivnim smeštajem sa preko 70% udela u dolascima i noćenjima. Prosečan boravak od 3,65 dana ukazuje na standardne turističke aranžmane.
– Odmarališta i lečilišta imaju najduži prosečan boravak (9,30 dana), verovatno zbog zdravstvenog turizma tj banjskog lečenja ili dužih rekreacionih boravaka, posebno za domaće turiste (65% njihovih noćenja).
– Gostionice i pansion beleže najduži boravak među manjim objektima (6,32 dana), ali imaju veoma mali udeo u ukupnom obimu.
– Moteli imaju najkraći boravak (1,31 dan), što sugeriše da služe kao prolazni smeštaj.
– Kampovi i hosteli privlače mlađu publiku ili turiste sa ograničenim budžetom, sa prosečnim boravkom od oko 4 dana.
Strani vs. domaći turisti
– Strani turisti čine većinu u svim kategorijama, posebno u individualnom smeštaju (99,29% dolazaka i 99,61% noćenja). Ovo naglašava važnost stranih posetilaca za crnogorski turizam.
– Domaći turisti imaju veći relativni udeo u odmaralištima i lečilištima (58,65% dolazaka i 65,37% noćenja), što ukazuje na njihovu sklonost ka zdravstvenom i rekreacionom turizmu unutar zemlje.
Zaključci
1. Dominacija individualnog smeštaja: Iako kolektivni smeštaj privlači više dolazaka, individualni smeštaj generiše dvostruko više noćenja, što ukazuje na važnost privatnog sektora u crnogorskom turizmu.
2. Hoteli kao glavni igrač: Unutar kolektivnog smeštaja, hoteli su ključni, ali odmarališta i lečilišta privlače turiste sa dužim boravcima, posebno domaće.
3. Strani turisti kao pokretač: Strani posetioci dominiraju, posebno u primorskom turizmu (individualni smeštaj i hoteli), dok domaći turisti preferiraju odmarališta.
4. Raznolikost ponude: Crna Gora nudi širok spektar smeštaja, od luksuznih hotela do etno sela, što omogućava privlačenje različitih segmenata turista.
