Ove godine navršava se sto godina kako je u tadašnjoj Kraljevini SHS registrovan patent broj 1 – lampek, sa tehničkim nazivom Stroj za pečenje rakije.  Patent je registrovao kazandžija Milan Jovanović iz Novog Sada. Reč je o prenesenom mađarskom patentu, koji je njegov tvorac najpre 1909. zaštitio u tadašnjoj Austrougarskoj, kojoj je pripadao Novi Sad. Mađarski broj bio je 48772, dok je jugoslovenski bio broj 1.

Danas se u Zavodu za intelektualnu svojinu nalazi više od 62.000 registrovanih patenata. Zavod je za sada najviše imao prijava iz oblasti digitalne televizije, autonomnih vozila, kao i iz oblasti veštačke inteligencije. Tu su i lekovi, vakcine, hrana i sredstva za zaštitu bilja.

Rakija se kod Srba intenzivno koristi više od 250 godina. Stari Sloveni su još početkom 5. veka uživali u medovini koju su u 7. veku doneli na Balkansko poluostrvo. Postoje svedočanstva da se rakija pila još za vreme cara Dušana (o tome svedoči paragraf 166. Dušanovog Zakonika iz 1354. godine). Pisani podaci takođe ukazuju da je proizvodnja rakije nastavljena i za vreme turske vladavine od 1389. do 1878. godine, jer su Turci sakupljali takse od 12 aspri po kazanu.

Prvi aparati za destilaciju rakije bili su od pečene gline, drveta, metala ili njihove kombinacije, a tek posle Drugog svetskog rata za izradu kazana počinje da se koristi isključivo bakar. Kazani se zovu lampek od arapske reči alambik (al-imbik).

Reč rakija javlja se u 16. veku i potiče od turske reči raki. Ovo ime ima i dublje korene, arapske reči arak što znači znoj, označavajući tečnost dobijenu isparavanjem i kondenzacijom. U 18. veku dolazi do većih promena, a jedna od njih je da se rakija počela praviti od krušaka, šljiva, dženarike, jabuke. Mnoge i danas priznate vrste voća za proizvodnju rakije doneli su Turci iz Male Azije (kruška sarajevka, rakijača i dr).

Fotografija: Zavod za intelektualnu svojinu